دستاوردهای جمهوری اسلامی ایران در سیستان و بلوچستان: حوزه اهل سنت

احمد رضا طاهری: خدمات و دستاوردهای نظام جمهوری اسلامی ایران در سیستان و بلوچستان، حوزه اهل سنت

خدمات و دستاوردها را میتوان به شرح ذیل کوتاه و مختصر به پنج بخش فرهنگی، آموزشی، مذهبی، اقتصادی، و ی تقسیم کرد:

فرهنگی: قبل از انقلاب اسلامی بسیاری از طوایف بلوچ به علت مسئله کشف حجاب مجاز نمیدانستند که دختران خود را به مدرسه بفرستند. در نتیجه بسیاری از استعدادها به جامعه ورود پیدا نمیکردند و نبوغ و استعداد آنها از حدود خانواده فراتر نمیرفت. اما با روی کار آمدن انقلاب اسلامی مسئله حجاب دوباره مطرح شد و همین موضوع موجب شد که بزرگان طوایف نسبت به ادامه تحصیل دختران حساسیت نشان ندهند. به دلیل چنین تی امروز تعداد قابل توجهی از بانوان بلوچ نه تنها تحصیل کرده هستند بلکه بعضی از آنها صاحب پست های حساس مدیریتی و ی میباشند. از موضوع حجاب که بگذریم وارد هنر میشویم. طبق آمارهای رسمی قبل از انقلاب اسلامی هیچ مجتمع فرهنگی و هنری در استان وجود نداشته است اما امروز نزدیک به 15 مجتمع فرهنگی و هنری در سیستان و بلوچستان در حال فعالیت هستند. نظام ایران اسلامی با موسیقی مخالف نیست. در دهه اخیر ما شاهد حضور و رشد هنرمندان جوان بلوچ بوده ایم که موسیقی سنتی را با گرایش مدرن اجرا نموده و میکنند. بنابراین، جمهوری اسلامی با کشف حجاب مبارزه نمود و در منطقه ما این ت موجب شد که دختران بلوچ جهت تحصیل وارد مدارس شوند تا بتوانند در جامعه نقش داشته باشند. همچنین، جمهوری اسلامی نه تنها با موسیقی مخالف نیست بلکه زمینه های رشد آنرا مستقیم یا غیر مستقیم فراهم نموده است. 

آموزشی: تا دهه پایانی رژیم پهلوی تعداد کل بلوچ هایی که دارای مدارک ارشد و دکتری بودند در خوشبینانه ترین حالت از سی مورد نمیکرد. الان تعداد دارندگان درجه دکتری عمومی و تخصصی فقط در بین سراوانیها (97-98) نزدیک به 95 مورد میرسد. تعداد دارندگان کارشناسی ارشد و دانشجویان دکتری حساب نشده است. همین آمار کم و بیش برای نیکشهری ها، ایرانشهری ها، بلوچ های خاش و زهدان نیز وجود دارد. قبل از انقلاب تعداد زن های بلوچ تحصیل کرده کمتر از تعداد انگشتان یک دست بود اما الان تعداد قابل توجهی از بانوان بلوچ تحصیلات آکادمیک دارند. یا مثلا در زمینه پزشکی قبل از انقلاب ما وابسته با پزشکان هندی و پاکستانی بودیم اما امروز در نیروی پزشکی مشکل آنچنانی نداریم و چشم پزشکی زاهدان در کل ایران حرف برای گفتن دارد. یا بعنوان مثال دانشگاه آزاد اسلامی سیستان و بلوچستان در روستاها و شهرهای دور افتاده از کنارک و لاشار گرفته تا مهرستان و سب و سوران و میرجاوه بصورت جهادی و انقلابی اقدام به جذب دانشجو میکند. کلا نزدیک به سی دانشگاه و مرکز آموزش عالی در استان فعال هستند که علاوه بر آموزش به فعالیتهای پژوهشی و اخیرا کارآفرینی و دانش بنیانی روی آورده اند. در منطقه مکران تعداد قابل توجهی از برادران بلوچ اهل سنت بعنوان عضو هیات علمی در دانشگاههای مختلف مشغول تدریس و تحقیق میباشند و صدها نفر بعنوان استاد حق التدریس در دانشگاههای مختلف مشغول به خدمت هستند. از آموزش عالی که بگذریم و وارد آموزش و پرورش شویم 6531 مدرسه در کل استان طبق آمار آموزش و پرورش وجود دارد. کوتاه اینکه این ظرفیتهای آموزشی مخصوصا از دهه دوم انقلاب به بعد جریان گرفته و کمک بزرگی به آموزش این منطقه کرده است. ارتقاء سطح آموزشی باعث ارتقاء سطح فرهنگی شده است.

مذهبی: قبل از انقلاب تعداد مدارس دینی از چهار یا پنج مورد بیشتر نبود. طلبه های این منطقه برای کسب تحصیلات اسلامی مجبور بودند به هند و پاکستان سفر کنند. شرایط سفر هم بسیار سخت بود. خوشبختانه الان طلبه های ما در مدارس داخلی در همین استان مشغول به تحصیل هستند. الان نزدیک به شش هزار مسجد و حدود سیصد و بیست حوزه علمیه و مکتب (ایسنا 96) در حال فعالیت میباشند که پذیرای 22 هزار طلبه هستند. گذشته از آن، در دوره پهلوی علمای اهل سنت در ت جایگاهی نداشتند. اما پس از انقلاب، به دلیل تغییر ساختار ی از پادشاهی به جمهوری اسلامی علمای اهل سنت نیز حضور چشمگیری در فعالیتهای اجتماعی و ی پیدا کردند. امروز نقش و تاثیر علمای اهل سنت را در امور مختلف نمیتوان نادیده گرفت. در کنار روسای طوایف، نخبگان برجسته این منطقه علمای اهل سنت هستند. با تعامل و همفکری و هم اندیشی که بین ون اهل تشیع و تسنن در استان وجود دارد خیلی کم ما شاهد تندروی های مذهبی هستیم. آن تندروی های مذهبی که بین برادران شیعه و سنی در کشورهای اطراف وجود دارد عموما در منطقه ما زیاد احساس نمیشوند. این مسئله ریشه در این دارد که علمای ما چه سنی چه شیعه و بزرگان طوایف کاملا آگاه به مسئله <<تفرقه بیانداز و حکومت کن>> هستند و اجازه نمیدهند که این بازی های ی باعث تنش در همبستگی قومی و مذهبی گردد.  

اقتصادی:  بلافاصله پس از انقلاب کشور 8 سال مشغول جنگ تحمیلی شد. خسارتهای زیادی به منابع اقتصادی وارد گردید. پس از 8 سال جنگ، جمهوری اسلامی بلافاصله با تحریم های یک جانبه آمریکا و سپس چند جانبه غرب مواجه شد. بنابراین، نزدیک به چهل و دو سال است که تحت فشار تحریمهای اقتصادی و ی قرار گرفته ایم. از اینرو طبیعی است که در مقایسه با برخی کشورهای در حال توسعه بلحاظ توسعه اقتصادی ضعیف تر باشیم. به همین دلیل است که مقام معظم رهبری در چند سال اخیر در آستانه سال جدید تحت عنوانهای مختلف تاکید ویژه بر اقتصاد و توسعه اقتصادی دارند تا در این زمینه رشد بیشتری داشته باشیم. علاوه بر جنگ و تحریم، سیستان و بلوچستان بعد از کرمان دومین استان پهناور است که بیش از 11 درصد مساحت ایران را پوشش داده است. وسعت این استان تقریبا به اندازه کشور سوریه میباشد. این مسئله بهمراه آنچه در فوق اشاره شد خود کار توسعه اقتصادی را در سیستان و بلوچستان کم و بیش با چالش مواجه کرده است. اما با تمام این تفاسیر انصافا این استان بلحاظ اقتصادی از یک توسعه نسبی برخوردار است. فعالیتهای زیادی در این حوزه صورت گرفته که بعلت کمبود وقت وارد جزئیات نمیشویم. اما خلاصه وار وجود شهرک های صنعتی در هر یک از شهرستانها، گازرسانی برخی از مناطق، برق رسانی و آب رسانی و راه آهن، تمام این موارد نشانه های توسعه نسبی هستند. برنامه هایی هم هم اکنون در نظر گرفته شده که در آینده نه چندان دور تاثیر مثبت خود را نشان خواهد داد مانند راه آهن استان که با تایید مقام معظم رهبری 300 میلیون یورو از صندوق توسعه ملی برای این امر در نظر گرفته شده، سواحل مکران که چندین سال است رهبر ایران بر سرمایه گذاری در سواحل مکران تاکید ویژه دارند، و در نظر گرفتن شهرک پتروشیمی در منطقه آزاد چابهار، جزو برنامه هایی هستند که بدون شک اگر اجرایی شوند ایجاد اشتغال را به همراه خواهد داشت. در همین دهه فجر سال جاری بنا به گفته مقامات استانی قرار است 1000 پروژه به بهره برداری برسد.

ی: مقام معظم رهبری فرموده اند که <<این انقلاب بی نام خمینی در هیج جا شناخته نیست.>> قبل از اینکه به اصل مطلب بپردازم لازم میدانم در این خصوص به سه مسئله مهم اشاره کنم.

یک، تبدیل یک فلسفه، یک نظریه، یک ایدئولوژی و یا هر چه اسمش را بگذاریم به یک نظام ی کار ساده ای نیست. اندیشمندان و فیلسوفان کمی در دنیا وجود دارند که توانسته اند یک تئوری را به نظام ی تبدیل کنند. امام خمینی با تاسیس جمهوری اسلامی و یا ولایت فقیه توانست این شاهکار را انجام دهد. دو، شاهکار ی دیگر امام این بود که نظریه <<حق حاکمیت آسمانی>> را که پس از رنسانس در غرب به حاشیه کشانده شد دوباره در ادبیات ی و جهان ت زنده کند. سه، سومین شاهکار امام این بود که بر خلاف اینکه خیلی ها در غرب معتقد بودند با دین نمیشود ت کرد و یا تاریخ مصرف حکومتهای دینی به اتمام رسیده، ولی امام خمینی تاثیرگذاری اسلام ی را با روی کار آمدن جمهوری اسلامی برجسته تر نمود. بهرحال، به موضوع برگردیم، نشانه های رشد ی از همان ابتدای انقلاب مشخص بود. حضرت امام خمینی به مشارکت اجتماعی و ی تاکید ویژه داشتند. بعنوان مثال، در خصوص حق رای ن، در سال 1962 میلادی (1341) یعنی 58 سال قبل امام در ارسال تلگرافی به محمد رضا شاه پهلوی میفرمایند <<ما با اصل حق رای ن مشکلی نداریم بلکه با تهای رژیم که آنها را به فساد میکشاند مخالف هستیم.>> ببینید، در آنزمان امام به فکر حق رای ن بوده اند، در حالیکه در بحرین حق رای ن در سال 2002 و در عمان در سال 2003 و در امارات متحده عربی در سال 2006 اتفاق افتاده است. در عربستان سعودی تا همین دو سال پیش ن سعودی حتی حق رانندگی نداشتند، در حالیکه 58 سال قبل امام خمینی به فکر حق رای ن بوده است.

یکی دیگر از نشانه های رشد ی مشارکت مردم در انتخابات است. سیستان و بلوچستان کارنامه خوبی در کل کشور در خصوص مشارکت مردم در انتخابات دارد. از شوراهای شهر و روستا گرفته تا مجلس شورای اسلامی و ریاست جمهوری و خبرگان رهبری، مردم مستقیم یا غیر مستقیم نمایندگان خود را در سطوح مختلف انتخاب میکنند. قبل از انقلاب اسلامی نظام انتخاباتی ما بیشتر به نوعی از نظام انتصاباتی شباهت داشت.  

متن سخنرانی احمد رضا طاهری در دومین همایش مردمی فجرآفرینان اهل سنت استان سیستان و بلوچستان با هدف تببین خدمات و دستاوردهای نظام جمهوری اسلامی ایران در حوزه اهل سنت. دبیرخانه همایش مردمی فجرآفرینان اهل سنت استان سیستان و بلوچستان، پنجشنبه 17 بهمن 98، مکان برگزاری سالن اجتماعات دانشگاه آزاد اسلامی زاهدان.

جلسه با اعضای هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی سراوان

دومین جلسه شورای تقریب مذاهب اسلامی دانشگاه آزاد اسلامی سیستان و بلوچستان

دستاوردهای جمهوری اسلامی ایران در سیستان و بلوچستان: حوزه اهل سنت